woensdag 18 februari 2015

Toch nog heel even winter met een laagje sneeuw. Het levert een leuk plaatje op, maar je hebt dan wel meteen 'vorstverlet'. Met vorst moet je van planten afblijven en eigenlijk moet je ook niet over gras en andere planten lopen, wanneer er sneeuw op ligt, of wanneer er vorst in de grond zit.
Het was dit jaar echter snel over met de pret en dus kon er weer verder worden gegaan met de klussen die er nog lagen, voordat de lente echt zou aanbreken.
In de tuin stond met een staander verscholen in de rododendron (op de foto) een hek. In oude tijden zal het hek zeker een functie hebben gehad, maar nu was het een hek zomaar op een plaats langs het pad.  Samen met Roel heb ik het hek op een wat meer logische plaats neergezet. Zo'n smeedijzeren hek is behoorlijk zwaar en dat hang je in je eentje niet gemakkelijk in de houders van de staander. Het plaatsen van de staanders  - in beton gegoten smeedijzeren palen -  is trouwens de grootste klus. Vooral het waterpas en op dezelfde hoogte krijgen van de staanders vergt het nodige passen en meten. Maar wellicht met wat meer geluk dan wijsheid is het aardig gelukt.

Een ander klusje was het verplanten van een aantal irissen. Irissen zaaien zich bij ons in de tuin vrij makkelijk uit en ze komen op de meest ongelegen plaatsen  - middenin een rozenstruik -  op. Ik heb ze nu allemaal bij de vijver geplant. Daar stonden al irissen en ook wat groepjes yucca's. Veel opgaand blad, maar dat komt door de onderbegroeiing wel goed.
En tenslotte wil ik jullie onze dappere bloeiende Helleborus niet onthouden met op de achtergrond de nu nog kale takken van de Hortensia's.

zondag 11 januari 2015

Men zegt weleens, dat er in de winterperiode in de tuin weinig te beleven valt. Men zit binnen en wacht tot de dagen weer gaan lengen en de temperatuur oploopt naar waarden, die het verblijf in de tuin aangenaam maken. 

Persoonlijk vind ik de winter een even interessante periode als ieder ander jaargetijde en er gebeurt dan ook van alles in de tuin.

In de hortensia's zijn de knoppen bijv. al duidelijk zichtbaar. Je kunt dus nu al zien waar je straks (in maart/april) moet gaan snoeien (net boven de dubbele dikke knoppen). En de narcissen staan ook al een eindje boven de grond. De bloemknop zit uiteraard nog verscholen in de bol onder de grond, maar je kunt nu al een aardige inschatting maken van het aantal narcissen dat de 'verwildering' heeft overleefd.

De eikenblad-hortensia heeft dit jaar besloten om maar niet in winterrust te gaan. Het blad is niet eens verkleurd; overigens (normaal) een fraaie rode herfstkleur. Maar misschien komt het nog. En we hebben ook een roos (Jacqueline du pre) in bloei. De knop zat er nog in van vorig jaar.

Een bloemknop in een van mijn appelbomen (een halfstam). In vrijwel alle appel- en perenbomen zijn de vrucht- en bladknoppen al goed zichtbaar. Ook de knoppen in de beukenhaag zien er al stevig uit. het blad van vorig jaar zit er nog aan. Deze situatie zal waarschijnlijk tot april duren, totdat de knoppen echt opengaan.

En ook nog een ander winterbeeld in de tuin. Een van de drie bloemschermen van de berenklauw is door de storm/windvlagen van de afgelopen dagen omgewaaid en ligt nu zo'n beetje in de vijver. Persoonlijk ben ik niet zo van het laten staan van allerlei uitgebloeide planten. De meeste zijn het aanzien (met of zonder rijp) niet waard. Maar voor de schermen van de berenklauw maak ik een uitzondering, evenals voor de sedum en de bloemschermen van de hortensia's . Voor de rest knip ik alles af en bedek de grond met een mulchlaag.
De rechterfoto laat de knoppen zien in de klimop. Wanneer je stekken neemt van klimop, die gebloeid heeft, dan zou je die stekken moeten kunnen opkweken tot klimop-struikjes. Wel, het begin is er.

Bessen in de hertshooi, hypericum, st-janskruid, what ever, en bessen in wat ik denk een meidoorn is. Vogels houden blijkbaar niet van deze bessen. Aan de liguster, die ik in bloei heb laten komen, hangen trouwens ook nog bessen, evenals de bessen in de klimop. Het zijn overigens allemaal zwarte (kwa kleur) bessen. De hulst houdt het bij vol tot rond de jaarwisseling, terwijl de bessen in de lijsterbes al opgegeten zijn, voordat ze rijp zijn.

Deze forse knoppen zitten aan een tak van een ribes; een van de vroegstbloeiende heesters in de tuin. De 'katjes' behoren toe aan de hazelaar, maar dat is niet bijzonder voor de tijd van het jaar.

Op de linkerfoto de knoppen aan de takken van een hoogstam kersenboom. Ik heb de boom gekocht en geplaatst omwille van de kroon. Maar vooralsnog zit er weinig schot in deze kers. Nu moet je bomen wel even de tijd gunnen om aan te slaan, dus we wanhopen nog niet. De al rode bloemknoppen op de rechterfoto behoren toe aan een sierkers. De sierkers is er altijd vroeg bij en reageert (volgens mij) meer op het licht, dan op de omgevingstemperatuur.

En tenslotte een bloeiende mahonia. Deze staat tegen het huis aan, beschut tegen de noorden- en oostenwind. En dan gaat het hard. In de moestuin staan de spruitjes en de broccoli er ook nog prima bij. De paden zijn inmiddels van houtsnippers voorzien.

Er is nog meer te beleven in de wintertuin, zo staat de toverhazelaar nog steeds in bloei en dat blijft nog wel even zo, maar voor nu laat ik het hierbij.

De Kroonmeesters zijn in de afgelopen 3 weken 2 volle dagen bezig geweest met het opkronen van de eikenbomen langs het pad. En ze hebben ook de Suikeresdoorn onder handen genomen. De gevolgen van de storm van een paar jaar geleden (voor onze komst naar Hengelo) was nog altijd niet verholpen. Daarnaast bleek er heel veel oud hout in de bomen te zitten.

We hadden beide dagen de beschikking over een hakselaar en na afloop over een aanzienlijke berg houtsnippers. Een deel daarvan heb ik inmiddels verspreid over de paden in de moestuin. De rest van de hoop wacht nog op een bestemming.

Onze toverhazelaar heeft zich van het (relatief) koude weer van de afgelopen dagen weinig aangetrokken en staat inmiddels vol in bloei. De verdorde blaadjes van het afgelopen jaar zitten nog gewoon aan de takken en nog redelijk vast ook.
De gewone hazelaars in de tuin bloeien ook, maar dat is een veel minder spectaculair gezicht. Nu de eiken een beetje uitgedund zijn, verwacht ik ook een grotere hazelnootoogst komend jaar. voor de ontwikkeling van noten moet de hazelaar een beetje zon krijgen.

Vandaag heb ik de composthoop omgezet. D.w.z. al eerder had ik de 'oudste' hoop (uit een van de twee bakken) afgegraven en op een hoop gestort. En nu heb ik de 'jongere' hoop in de lege bak overgezet. Vervolgens heb ik onze compostkuil weer overgezet naar de vrijgekomen compostbak. Voor het komende jaar ben ik in ieder geval weer verzekerd van compost.

De aanleg van het terras is even op de plaats rust gezet. Eerst gaan we de 'rotzooi' van de bomensnoeipartij opruimen en dan moet er hier en daar ook nog wat mulchwerk worden gedaan en ondertussen komen hier en daar de eerste groene punten van de bollen al boven de grond. En dan moeten ook de Herfstframbozen nog met de grond gelijk worden gemaakt.
Maar we werken gestaag door en het gaat dit keer wel lukken om met de winterwerkzaamheden klaar te zijn, voordat het nieuwe groeiseizoen echt van start gaat.

dinsdag 11 november 2014

De afgelopen weken zijn we bezig geweest met een aantal (voorbereiding op ) werkzaamheden in de tuin. Zo is het terras al een stukje gevorderd. De lavendel is verplant (niet zichtbaar op deze foto), maar het belangrijkste werk zat 'm toch in het egaliseren van de grond. Bij het beoogde terras loopt het grasveld schuin af. Dat 'probleem' heb ik opgelost met de bielzen van Mien. De bielzen lopen gelijk met het gras. Het terras zelf ligt redelijk waterpas. Je krijgt dus een klein afstapje bij de punt van het terras, dat uitsteekt in het gras.

Ik heb besloten om het moestuingedeelte uit te breiden met een redelijk groot verhoogd bed. Ik had nog karton over, dat ik op de bodem heb gelegd. Normaal gebruik je karton of kranten om de groei van onkruiden te onderdrukken. Op de plek van het verhoogde bed heb ik echter weinig onkruiden. Maar karton schijnt ook geliefd te zijn bij wormen en daarvan kun je er nooit genoeg hebben. Met uitzondering van het grasveld heb ik weinig wormen in de tuin. Het totale bodemleven laat mijns inziens sowieso te wensen over. Ik denk dat er door mijn voorgangers te kwistig is gewerkt met kunstmest. Toen wij hier ruim 3 jaar geleden kwamen wonen, trof ik geen composthoop, of iets vergelijkbaars aan. Dat gaf al te denken en verder begreep ik van mijn buurman, dat de tuin jarenlang is onderhouden door een hoveniersbedrijf. Nou dan weet je het wel. Men komt voorrijden met een busje met aanhanger. Begint hagen en bomen te snoeien en al het kostbare tuinafval wordt afgevoerd met als resultaat, dat de tuingrond steeds armer wordt en vervolgens gaat men ter compensatie met kunstmest strooien, hetgeen het bodemleven niet echt bevordert. De kunstmest spoelt er op de 'arme' zandgrond trouwens zo weer uit.

Het verhoogde bed heb ik gevuld met compost en afgedekt met een mulchlaag. In afwachting van de meer definitieve beplanting komend voorjaar heb ik mijn kardoenen er alvast ingezet. De kardoenen zijn de afgelopen 2 jaar opgegeten door zwarte luizen. Maar ze lopen even zo vrolijk in de herfst weer uit. Misschien dat ze op deze plek meer geluk hebben. In het bed heb ik ook nog wat spruitkool overgeplant en het laatste afrikaantje. Het afrikaantje gaat vanzelf dood. de spruitjes zullen we de komende maanden plukken en dan blijven in het voorjaar alleen de kardoenen over.
De paden in de moestuin gaan we bedekken met houtsnippers. Niet als mulchlaag, hoewel onderdrukking van onkruid op de paden best welkom is. We doen de houtsnippers vooral omdat we het leuk vinden staan. De houtsnippers krijgen we overigens uit eigen tuin. We gaan binnenkort een aantal eiken langs het pad (laten) opkronen. Na wat hakselwerk komen daar de nodige houtsnippers bij vrij. En dan heeft Mirjam nog een nieuw project bedacht: het verwijderen van de plantenbak bij de keuken en het doortrekken van de trappen (structuur), waar ik afgelopen lente het nieuwe grasveldje heb aangelegd. Maar daarover wellicht de volgende keer meer nieuws.

Een paar dagen geleden heb ik mij aangemeld bij http://www.debiologischemoestuin.nl/ (het forum)  Deze website is tevens een soort van blog bijgehouden door een persoon onder het alias "moestuinmeisje". Onder deze naam kun je op You Tube ook filmpjes vinden over de moestuin van "moestuinmeisje", als ook een drietal films (met Nederlandse vertaling) over de 'Back To Eden'-methode van tuinieren. De key in de BTE-methode is het afdekken van tuingrond met houtsnippers. 

Zelf mulch ik met een mengsel van halfverteerde takjes en bladeren. Op de achtergrond staat de mulchhoop die ik nu aan het verwerken ben. Op de voorgrond is de hoop te zien, die ik voor komend jaar aan het opbouwen ben. Op het talud het begin van de bladerhoop van dit jaar (die wordt dus nog veel groter, we staan pas aan het begin) 

De bladerhoop van vorig jaar (inmiddels grijs geworden); ik heb de bladerhoop omgezet en bijgemengd met takken (in stukjes geknipt). In totaal beslaat de hoop nu een deel van het talud van ongeveer 10 meter bij 3 meter bij 30 cm (dik).
Bladeren vormen op zich ook een goede compost en mulch. Zie ter illustratie wat men met bladaarde doet bij de biologische kwekerij De Hessenhof (http://www.hessenhof.nl/). 
Een deel van deze 1 jaar oude bladermassa gebruik ik om bij te mengen bij het omzetten van de composthopen. De rest wordt volgend jaar als mulch gebruikt. 
Op de rechterfoto zien we het gebruik van de mulch bij het afdekken van de grond, waarin ik stekken van de hortensia's heb geplant. Ik hoop dat de mulch verder wordt afgebroken en als humus wordt opgenomen in de grond om de vochtvasthoudendheid van de grond te verhogen (heel belangrijk bij hortensia's). Volgend jaar breng ik dan weer een nieuwe laag op.


En dan nog een projectje voor de winter: het uitbreiden van het terras. Met bielzen (je hebt een Mien Ruys tuin, of niet) is de uitbreiding van het terras aangegeven. De lavendelstruikjes, die ik uit stekjes heb opgekweekt, zullen moeten opschuiven en wellicht moeten er ook een paar herfstasters een andere plek krijgen. Dit terras is de enige zitplek in de tuin met in de zomer zon vanaf 10.00 uur. 

Na een lange 'radiostilte' een nieuw bericht over onze tuin. Het is een beetje miezerig vandaag na dagen stralend nazomerweer.
Ik heb de stenen verwijderd onder het raam, waardoor je vanuit de zitkamer uitkijkt op de beukenboom. Daarna het zand weggehaald tot een halve meter diep, de stenen fundering geïmpregneerd tegen waterdoorslag  en vervolgens een teeltlaag van afwisselend zand/aarde en mulch opgebracht.
Ik heb een aantal stekken van verschillende soorten hortensia's genomen en die vervolgens geplant. Volgens de boekjes moet je de stekken eerst in een pot planten en afdekken met plastic om de verdamping tegen te gaan, maar op de plek waar de stekken zijn geplant komt vrijwel geen direct zonlicht en dat risico hebben we dus maar genomen. Ze hoeven ook niet allemaal aan te slaan om straks een mooie haag te vormen. 
Deze zomer hebben we 2 weken gekampeerd op verschillende plekken in Bretagne en veel huizen zijn daar rondom voorzien van een haag van boerenhortensia's. Zo'n haag geeft structuur, is mooi om te zien, maar heeft maar een beperkte formele uitstraling. Wij vonden zoiets wel bij ons huis passen.

Het weghakken van het asfalt om plaats te maken voor een grasveld is gelukt. Hier is Roel bezig met de pikhouweel. Er is niets bestand tegen een pikhouweel, een onmisbaar tuingereedschap. Nadat Roel een beginnetje had gemaakt heb ik het graafwerk van hem overgenomen. Roel is toch meer iemand van het grote gebaar/geweld. Een stuk asfalt plus onderliggende steenlaag verwijderen, is echter meer een kwestie van stug doorgaan. Verstand op nul, blik op oneindig zogezegd.

Het resultaat is uiteindelijk een grasveldje met 'Annabellen' (die er al stonden) voor de op de foto groen geworden beukenhaag. Inmiddels zijn de 'Annabellen' uitgebloeid en ziet het geheel er weer wat grijzer uit.

 

Het is inmiddels weer tijd geworden om een stuk talud vrij te maken voor de opslag van afgevallen bladeren. Aangezien ik afgelopen jaar al heel wat bramenstruiken en ander onkruid heb verwijderd, valt het schoonmaakwerk nu wel mee. Het stuk achter de fruitbomen laat ik kaal om in het voorjaar papavers te zaaien. In de witte border kreeg ik zomaar een slaapbol cadeau. 

Gezien het gevulde karakter van de bloem dacht ik eerst, dat bevruchting nooit zou kunnen plaatshebben, maar hommels bleken er toch wel raad mee te weten. Ik heb het zaad geoogst en dat wordt dus een aardig experiment.



Deze zomer hebben we het huis (het houtwerk) aan de buitenkant laten schilderen. Tevens hebben we de goot voor de afvoer van het regenwater vervangen en daarbij hebben we een regenpijp die het water afvoerde naar het riool verwijderd. 
Al het regenwater dat op het huis valt wordt nu opgevangen in een 'retentievijver' of in een kunststof 'regenvat'. Op dit punt zijn we nu ook duurzaam geworden.

Het water uit het regenvat en vijver gebruiken we onder meer voor de moestuin. Het was voor ons geen geweldig moestuinjaar. De aardbeien waren lekker, de courgettes overvloedig, maar voor de rest was het behelpen. Maar niet getreurd, volgend jaar beter. Mirjam is al begonnen met het opbrengen van compost, dus daar kan het niet aan liggen. 
Hier komen we nog op terug. 

In afwachting van het mooie weer, dat eind van de week komen gaat, even geen klusjes in de tuin. De tuin is bijna lenteklaar. Het talud is schoon en de mulchhoop met bladeren en bramentakken is gereed.

De komende herfst/winter gaan we met deze hoop alle borders van een mulchlaag voorzien. Nu heb ik daar nog deels compost voor gebruikt, maar compost kan ik beter gebruiken voor de moestuin.


Inmiddels is de composthoop omgezet en is een nieuwe composthoop gemaakt.
Afval voor de composthoop gaat eerst is een kuil. Dit gaat dan om keukenafval en de wekelijkse bloemen (de oude) van Mirjam. Al ons groene afval wordt gescheiden.
Keukenafval, bloemen en klein tuinafval voor de compostkuil; bladeren op het talud en takken op een takkenril.
Sinds we hier zijn komen wonen heb ik een keer de groencontainer voor afval gebruikt en daarna nooit weer. Alles wordt gerecycled.

Wanneer de kuil volraakt wordt hij omgezet naar de (op de foto) linker composthoop.Bij het omzetten voegen we  (soms) lagen overjarige bladeren toe. De bladeren voor de opbouw van de linkerhoop dateren van de herfst van 2012.
Het overgrote deel van het te composteren blad betreft eiken- en beukenblad en daarnaast een beetje esdoorn.
Eiken en beukenblad vergaat niet snel, maar met een beetje geduld lukt het wel.Op de foto is het effect van ruim een jaar opslag van blad op het talud goed te zien.
De komende we(e)k(en) moet er nog een stuk asfaltweg plaats maken voor een graszaadrijp stukje grond. Dat wordt weer fiks aan de slag met de pikhouweel, schep en kruiwagen. Begin april hoop ik het gras te kunnen gaan inzaaien.En dan hopelijk wat regenbuitjes tussen de zonneschijn door, zodat het zaad goed kiemt. En met regen is het ook weer tijd voor het vervolg van de blog.

donderdag 13 februari 2014

Het regent. Het regent wel meer in Nederland en dus ook in Hengelo. Tot zoverre geen nieuws, alleen had ik mij voorgenomen om nu eindelijk eens aan een blog te beginnen, zodra het zou (gaan) regenen. 
Regen is prima voor de tuin. De vijver, die ik afgelopen winter heb gegraven (6 x 19m), loopt zo aardig vol. Dat onttrekt het rubberfolie (EPDM, prima spul) steeds meer aan het zicht.  

Roel (mijn zoon) neemt even een graafpauze

Je kunt de verschillende grondlagen mooi zien op de foto. Na een meter graven door humusachtig zand stuit je op geel zand met dunne laagjes klei/leem. Tijdens het graven kregen we bezoek van wespen of bijen die eveneens fanatiek begonnen met het graven van gangen in het zand. Waar die zo snel vandaan kwamen? Ze waren er trouwens alleen als de zon scheen, zoals op deze foto. Dit zal wel ergens in maart/april zijn geweest.

Ik had in een tuinblad (Groei & Bloei, of Bloem en Plant) gelezen over tuinliefhebbers in Brabant die met een schep en kruiwagen als enige gereedschap een vijver hebben aangelegd. En dus ben ik zelf ook begonnen met graven; gewoon op het oog. Niets met paaltjes en touwtjes en laserstralen. Regelmatig van een afstandje even kijken of de vorm nog klopt en dan weer doorgraven. 

De toplaag (de grasplagen hebben we omgekeerd op de bodem gelegd)  hebben we gebruikt voor de moestuin. We hadden nog geen moestuin. Waar nu de moestuin is gerealiseerd lag eerst een laag puin met daarop een dun laagje asfalt en daarop een dun laagje grond met wat grassprietjes. En dan lag er ook nog een oude, gelukkig niet meer in gebruik zijnde stenen rioolbuis in verstopt.

Links op de voorgrond zie je iets dat lijkt op een soort van beerput. De rioolbuis kwam er in ieder geval op uit.





We zitten nu in de 3e winter, sinds we hier in juli 2011 zijn komen wonen. De 1e zomer en winter doe je nog niet zoveel in de tuin. Je weet niet wat voor planten waar in de tuin staan. Het enige dat je zonder brokken te maken kunt doen, is opruimen; d.w.z. omgevallen bomen en dode takken van bomen verwijderen. En wat we ook hebben gedaan is het plaatsen van een beukenhaag (type: Fagus) aan de straatzijde. Daar was een soort van afscheiding gemaakt met roestige ijzeren paaltjes met ijzerdraad ertussen gespannen. 



En we hebben grind over het asfaltpad laten leggen.
En nu ben ik bezig met het opruimen van het spoortalud. De bramen groeien met uitlopers van meer dan vier/vijf meter dwars door mijn heesters naast het talud. Afknippen van deze uitlopers heeft weinig zin; je moet ze met wortel en tak uitroeien. Ik knip de bramentakken en -wortels in kleine stukjes. Door ze te mengen met wat blad en ander groenafval maak ik er een mulchhoop van. In het najaar verspreid ik de mulch over de borders.
Zover is het nog lang niet. Het is inmiddels opgehouden met regenen. Ireen Wüst heeft zilver gewonnen op de 1000m, maar in de tuin werken zit er niet meer in vandaag.